• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Tiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • André Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Zenleraar Dick Verstegen: ‘Heilig in Mustang’

14 november 2013 door Dick Verstegen

Zenleraar en columnist voor het Boeddhistisch Dagblad Dick Verstegen is met zijn partner Ellen in Nepal, net iets meer chaotisch en mogelijk boeiender dan zijn geliefde Nederland. Voor het BD schrijft hij over zijn belevenissen daar. Aflevering twee: Heilig in Mustang.

No thing is real | every thing is holy. Onder dit motto heeft onze kunstenaarsvriend Ferdie Westen iets heel moois gemaakt en afgedrukt op een briefkaart die ik hier, veellezer als ik ben, gebruik als  bladwijzer.  Mijn leraar Nico Tydeman heeft iets soortgelijks gezegd, althans dat alle dingen heilig zijn, ik denk o.m. in een boek over Dogen. En hier in Mustang zie en ervaar ik weer eens hoe waar dit is. Niets is blijvend, zelf de machtige majesteit van de Himalaya niet. Niets is, in die zin, echt, maar alles is heilig. Want in al zijn vluchtigheid komt alles voort uit wat wel ‘echt’ is. In het adembenemende overlevingsgebied Mustang waar we vanaf een uur of drie ’s middags, te midden van onvergelijkelijke vergezichten, verkleumen van de kou, gaat dit op een heel eigen wijze op.

Himalaya, opname Wikimedia CC.
Himalaya, opname Wikimedia CC.

Niet alleen de Himalayagiganten dekken ons elk moment toe met hun heiligheid. Ze waken over ons. We hebben daar geen erg in. Zij ook niet. Wat voel ik als ik dat voel?

In dit boeddhistische ‘land’ vind je rond elke hoek wel een chorten- of gompabouwsel vaak volgestopt met stenen die gegraveerd zijn met mantra’s of sutra’s. Rijen gebedsmolens markeren de bouwsels evenals talloze gebedsvlaggen. En je ziet ook veel tempelgebouwen, groot en klein. Wij worden wakker met het gedreun van soetrarecitaties vanuit de nabij gelegen tempel. In een raamnis van ons Dragonhotel staat een koekenpannetje na te walmen van het wierookoffer dat hier elke morgen in gebracht wordt.

Als we van Kagbeni naar Tiri lopen, krijgen we, nog ìn Kagbeni, bij een van die tempelbouwsels een oude vrouw in het vizier die bezig is met het maken van zeer zorgvuldig uitgevoerde volledige prostraties (neerbuigingen). Er gaat een bijzondere en serene gemoedsrust van haar uit al kan ik haar maar van een meter of vijftig afstand zien. Tussen haar en mij stroomt een uitloper van de Gandaki. En wat nog meer wellicht? En toch voel ik me sterk met haar verbonden. Onder ons middagterrasje gebruikt een vrouw kraal voor kraal haar mala bij het opzeggen van mantra’s. Ze doet dat met een overtuigingskracht en een stille overgave die me ontroeren.

In de bergwanden tegenover Tiri hebben erosiekrachten van de natuur heiligdommen geschapen die niet onderdoen voor ‘echt’. In de Mustangomgeving kom je er honderden tegen. In Tiri zelf getuigen de wanden van een huis waar we een kop melkkoffie drinken ervan dat het boeddhistisch gedachtegoed, hoe dat hier ook precies moge luiden, volledig is opgenomen in het dagelijks bestaan. Gebedsrollen en gebedenboeken hangen erbij alsof ze dagelijks gebruikt worden en natuurlijk is er een heftig beschilderd levenswiel.

Toch bedoel ik dit allemaal niet als ik hier zo sterk ervaar dat elk ding heilig is. Ik besef maar al te goed dat ik mijn eigen plaatjes plak op wat ik hier allemaal tegenkom. Of dat nu de schitterende Himalayareuzen zijn of de prostrerende vrouw. Nee, als ik mij losweek van mijn plaatjes, dan word ik geraakt door iets dat ik moeilijk onder woorden kan brengen. In deze rauwe werkelijkheid wordt zo maar elke strontstok een boeddha, zoals een van de Mumonkan-koans luidt. In het nadere, het nabije, in het bruikbare en gebruikte, in het waardevolle en het waardeloze, wordt de vluchtigheid van ons bestaan hier zo heel erg voelbaar; kijk bijvoorbeeld eens naar een gebedsvlag van zeg tien jaar oud.  Wie hier overleeft, fysiek en mentaal, kan dat alleen maar doen als hij of zij héén ziet door deze vluchtigheid. Om zich juist zó te laten beroeren door de heiligheid ervan.

Beeld, Wikimedia CC.
Beeld, Wikimedia CC.

Dat kan zich uitdrukken door kinderspel in de vers getrokken voren op de akkers of het jochie dat er stoeit met een kalfje. Maar natuurlijk ook door de menselijke ‘lastdieren’ die onmogelijke hoeveelheden cement naar het tempelterrein dragen. Èn door die prostrerende vrouw die het eind van haar leven nader weet. En er op deze manier zozeer één mee blijft… Welke zuiverheid komt daarin tot uitdrukking? Ontdaan van elke plechtstatigheid, ontdaan van elk instituut, elk dogma. Ontdaan van elke discussie over wat waar en niet waar is…. Misschien komt, wat zij doet, wel voort uit iets institutioneels, maar het heeft, lijkt het, definitief een plaats gevonden in het heiligdom van haar hart. Geen wonder dat Ellen hier een deel van de as van haar overleden vader heeft verstrooid. Geen wonder dat onze pleegzoon Hom precies ook hier zijn Lauren ten huwelijk heeft gevraagd.

www.dickverstegen.nl

www.dickenellenoppad.waarbenjij.nu

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Columns, Dick Verstegen Tags: Himalaya

Lees ook:

Geen gerelateerde bijdragen.

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Dick Verstegen

Columnist Dick Verstegen is zenleraar en oud-hoofdredacteur van de VNU dagbladen. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 14 april 2021
    Zen Spirit Doorgaande groep Meditatie Arnhem
  • 14 april 2021
    'Natuur: één Leven' - ONLINE Lezingenserie
  • 15 april 2021
    Doorlopende groep Vipassana Haarlem
  • 17 april 2021
    Kum Nye Yoga Workshop – Lichaam en geest in balans online
  • 18 april 2021
    Open les Kum Nye Tibetaanse Yoga | Online
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

De brug tussen China en Japan

Kees Moerbeek - 4 april 2021

Toen het koninkrijk Silla zich in het jaar 57 losmaakte van China, ontstonden de Drie Koninkrijken van Korea. Dit waren: het koninkrijk Goguryeo, het koninkrijk Baekje en het koninkrijk Silla. Dit artikel gaat met grote stappen door de geschiedenis van Korea. Eeuwenlang was het land de brug die China met Japan verbond en ook de brug waarover de Boeddha naar Japan reisde.

Ardan

Ardan - 4 april 2021

...

Over het lijden van boeddhisten in Bangladesh

Kees Moerbeek - 28 maart 2021

Bangladesh werd in 1971 na een wrede onafhankelijkheidsoorlog onafhankelijk van Pakistan. Dit ‘land van de Bengalen’, de letterlijke betekenis van ‘Bangladesh’, is de delta van de rivieren de Ganges en de Brahmaputra en grenst zowel aan India als aan Myanmar. Zo’n 0,6% van de ruim 162 miljoen Bengalen is Theravada boeddhist en 95% is moslim. In 1988 werd de islam er staatsgodsdienst. Dit artikel gaat over de grote lijnen van de positie van de boeddhisten.

Ekayano maggo – de kern van het pad naar zelfrealisatie

gastauteur - 25 maart 2021

Guy E. Dubois is auteur van verschillende werken over de leer van de Boeddha. Verder heeft hij verschillende vroeg-boeddhistische suttas vertaald vanuit het Pali naar het Nederlands en deze teksten becommentarieerd. Als yogi is hij volledig ongebonden t.o.v. elke boeddhistische stroming. Hij interpreteert de dhamma op een vrijgevochten manier. Al zijn boeken stelt hij gratis ter beschikking aan de lezers van het Boeddhistisch Dagblad

Boeddhisten ontwaakt! Deel 4 en slot.

Kees Moerbeek - 21 maart 2021

Walpola Rahula publiceerde in 1946 zijn Bhiksuvage Urumaya (The heritage of the Bhikkhu), over de politieke rol van de bhikkhu in Sri Lanka. Deze rol werd een geaccepteerde norm, aldus antropoloog Stanley Tambia in zijn Buddhism betrayed? (1992). ‘Het politiek boeddhisme werd een macht om rekening mee te houden. Zij waren in staat om regeringen te maken of te breken,’ schrijft Lionel Wijesiri in 2020. Waar komt dit vandaan en wat waren de gevolgen ervan? Hieronder een indruk van met name Tambiah’s boek.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

Meest recente berichten

  • Niet-weten als passe-partout: non-dualiteit
  • Het jaar 2021 – dag 103 – geheugen
  • Extinction Rebellion voert in zwemkleding actie bij studio’s NOS
  • Zindag 20 – Betekenisverkenners
  • Boeddhistische monnik (21) uit ambt gezet omdat hij te klein is

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.
Boeddhistisch Dagblad
Powered by  GDPR Cookie Compliance
Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Bezoekersstatistieken

We gebruiken Google Analytics voor het bijhouden van bezoekerscijfers.

Dit helpt ons bij het verbeteren van de website; zo weten we wat wel en niet gebruikt of gelezen wordt.

Alle cookies staan uit in je browser. Zet cookies aan alsjeblieft, als je wil dat we je voorkeuren opslaan,

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens