De laatste decennia zijn de persoonlijke geschiedenissen van overlevenden steeds belangrijker geworden. Een klein aantal vertelt nog steeds op scholen, in films en tijdens herdenkingen over wat hen is aangedaan en hoe ze overleefden. Door hun herinneringen in persoon te delen, maken ze de geschiedenis van de Sjoa invoelbaar. Over niet al te lange tijd zijn er geen levende getuigen meer. De Amerikaanse USC Shoah Foundation voorzag in 1994 al dat het wegvallen van de oorlogsgeneratie het moeilijker zal maken om kennis en educatie over de Holocaust over te kunnen blijven dragen. Daarom werd het Visual History Archive aangelegd: een archief met rond 60.000 video-getuigenissen van overlevenden van de Holocaust, en van andere gebeurtenissen van massaal geweld.
Nationaal Holocaustmuseum
Geschiedenis en herinnering: de Holocaust door de ogen van één familie
De moeder van Amos van Gelder ontsnapte aan een zekere dood toen dubbelspion Anton van der Waals haar onderduikplek in Zaandam ontdekte. Hij besloot haar niet aan te geven. Van der Waals was een van de beruchtste landverraders tijdens de Tweede Wereldoorlog, verantwoordelijk voor de dood van talloze verzetsmensen. Hij kreeg na de oorlog de doodstraf. Waarom juist deze man besloot het leven van een jong Joods kind te sparen is onbekend. Het verhaal is één van de twintig geschiedenissen die al tientallen jaren worden verteld in de familie Van Gelder. Zo was David Cohen, de oudoom van Amos van Gelder, voorzitter van de Joodse Raad en overleefde zijn grootmoeder Flora het ‘Experimenten Block’ in Auschwitz, dankzij de Dobermanns van dokter Joseph Mengele.
