Op verschillende plekken in Utrecht verschenen gisteravond nepreclames in bushokjes, bij tramhaltes en op andere reclamezuilen. De reclames schetsen een niet zo fraai beeld van oliemaatschappij Shell. Actievoerders van Reklaarmee en Extinction Rebellion voerden de actie uit. Ook in Amsterdam, Den Haag, Nijmegen, Wageningen, Amersfoort, Doetinchem en Delft werd de nepreclame verspreid.
Eén poster wijst voorbijgangers op de rol van Shell in Groningen: ‘Het begint met een gasbel. En voor je het weet willen al die Groningers compensatie.’ Een andere poster over de koloniale oorsprong van het bedrijf: ‘Het begint met kolonialisme in Indonesië. En voor je het weet heb je de hele wereld uitgebuit’, zo luiden de teksten.
Minke (29), woordvoerder van de actie, licht toe: ‘Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) kwam deze maand met een onthullend rapport: maar 1% van alle investeringen in hernieuwbare energie komt van olie- en gasbedrijven. Shell steekt zelfs meer geld in reclames over schone energie dan in schone energie zelf. Ze gebruiken dit soort campagnes om zichzelf een groen imago aan te meten, maar Shell is gewoon een fossiel bedrijf. Vorige maand ontsloeg Shell honderden medewerkers van hun duurzaamheidsafdeling, ze schroeven de olie- en gasproductie op en negeren de uitspraak van de rechter, die stelde dat hun uitstoot omlaag moet. Ze zijn niet voor niets meerdere keren door de Reclame Code Commissie op de vingers getikt voor misleiding. Omdat ze maar blijven greenwashen, verspreiden wij posters met het echte verhaal over Shell.’
De posters werden eerder door Fossielvrij NL ontworpen en online gezet en hebben dezelfde opbouw als de Shell reclames die de afgelopen weken op straat, in kranten en online te zien waren. Shell was volgens XR niet te spreken over de nepreclames en sommeerde Fossielvrij NL ze weg te halen, anders zou een rechtszaak volgen. ‘Daar hebben ze blijkbaar het geld voor over. Niet gek, want vorig jaar kon Shell volop profiteren van de energiecrisis en boekten ze een recordwinst van bijna 40 miljard euro. Ook in de Nigerdelta gaat Shell er met de winst vandoor terwijl de bevolking achterblijft in enorme vervuiling. Ze willen koste wat het kost hun imago beschermen en winst maken, ook als dat gepaard gaat met grove mensenrechtenschendingen en gevaarlijke klimaatrampen. Wij laten ons niet tegenhouden,’ stelt Minke.
Actievoerders van Extinction Rebellion laten weten een nieuwe Reclame Code Commissie zaak tegen Shells campagne voor te bereiden. XR: ‘Wij zijn daarover in gesprek met onze advocaten en verwachten in de komende weken de klacht te kunnen publiceren. Wij blijven actie voeren waar we kunnen, tot dit soort reclames uit het straatbeeld verdwenen zijn. Gemeenten zoals Utrecht, Groningen en Bloemendaal verbieden fossiele reclame al, want ze vertragen de transitie. Ze belemmeren een kritische blik op wat Shell nou écht doet en blijven fossiele producten normaliseren, terwijl we allemaal weten dat we ze zo snel mogelijk moeten afbouwen.’