Het jaar 2024 – dag 229 – autonomen

Ze zijn onder ons, de autonome boeddhisten. Wie? De autonomen. Oh, bestaan die dan? En hoe zien ze er uit? Ze bestaan en vallen niet op. Ze dragen geen rode, gele –of oranje truitjes en broeken, omdat ze daar de pest aan hebben. Ze dragen ook geen badges met ‘Boeddha komt’ of opengewerkte sandalen, slabbetjes of houten klompen. Daarvoor gaan ze wel naar Volendam of Urk.  Het zijn mannen en vrouwen die niet opvallen en het adagium koesteren: doe maar gewoon.  In een sangha kunnen ze je buurman of buurvrouw zijn. Boeddhisten, zoals jij en ik. Praatje pot, zitten. Vriendelijk, behulpzaam.

Zijn het spionnen? Aan wie rapporteren ze? Zijn ze gevaarlijk? Nou, dat weer niet. Maar als je heel goed naar hun gezicht kijkt, zie je de fronsen op hun voorhoofd en de samengetrokken mond, want wat ze meemaken in het boeddhisme maakt ze niet vrolijk. De volgzaamheid, de grenzeloze verering van de leraar, de verhalen die worden verteld over bijvoorbeeld de blaartrekkende hellen in een diepe put in India, een paar honderd kilometer onder het aardoppervlak. Of een vliegende Boeddha. De volgelingen knikken als de leraar hen dat zegt. En krabben hun kont, als de leraar dat aangeeft.

De autonomen slaan het op, ze zijn waakzaam en niet ongeletterd. Ze functioneren in de illusoire omgeving van Joachim Stiller, de journalist/schrijver in Antwerpen, die met onverklaarbare verschijnselen te maken kreeg die zijn leven verstoorden. Ze zijn de leftovers en aanwezig in een schijnbaar normaal functionerende omgeving. Ze zien de schone schijn, de spiegeltjes en de kraaltjes die er niet toe doen. Een decor uit de oudheid, uit een ver land, in de Lage Landen aan de zee.

Hoe kan ik me tegen de autonomen wapenen? Voor je het weet slaap ik met hen op een tweepersoonskamer in een retraite? Is het besmettelijk? Kan ik de pali-politie inschakelen? Wat een naar gevoel. Autonomen zijn fysiek niet agressief, het zijn geen kruisvaarders. Ze zijn waakhonden die met een heldere blik naar de ingeslopen gekheid in boeddhistische sangha’s kijken en luisteren. Ze zijn nuchter en zo handelen ze ook. Soms geven ze een signaal af: kijk eens naar jezelf, je slaafsheid, je hoogmoed, naar je ego zo groot als een kanonneerboot. Ze doen dat met mate, meestal slurpen ze hun thee of doen hun oefening.

Zijn ze gegroepeerd, te vangen? Allemachtig, natuurlijk niet. Ze functioneren in groepen maar zijn geen allemansvrienden of zelf gegroepeerd. Of slaven. Daarom zijn ze autonoom, dus waakzaam. Ze zijn eerlijk en oprecht. Hebben een goed ontwikkeld geweten, maar lopen daar niet mee te koop. Het blijkt uit hun handelen en de waakzame blik. Vangen heeft geen zin, ze blijven in elke situatie autonoom.

Waarom bestaan ze? Worden ze zo geboren? Dat vraagt een autonoom zich nooit af. Dat zijn ook weer toeters en bellen die er niet toe doen. Misschien dat ze als boreling al een scherpe blik hadden en een goed waarnemingsvermogen. Daar is niets over bekend. Op een dag zijn ze er, dat is wat telt. Ze houden van het boeddhisme, dat zit onder hun huid. Maar van vreemde gewaden, rare dingen, verering, daar krijgen ze last van in de ingewanden. Ze zien dat als ego.

Kunnen ze geweerd worden, ze verstoren wel de gezelligheid in de sangha? Nee, dat kan niet. Het zijn geen ordeverstoorders, juist niet. Ze zijn de onthechten. De dammen en slagbomen tegen gekheid en uitwassen.

Waar kan ik ze vinden? Ze zijn niet te vinden, ze zijn er gewoon. Iedere keer als de deur van een sangha open zwaait kan er een autonoom binnenkomen. Man of vrouw, jong of oud, in alle kleuren van de regenboog. Hij of zij zit, ziet, luistert en neemt waar. Hij is voor altijd leerling. Als hij spreekt, spreekt hij, als hij zwijgt, zwijgt hij. Hij spreekt vanuit het hart, niet om te kwetsen, wel om te bewaken.

Moge iedereen gelukkig zijn, met name jij.
Vrede en alle goeds.
Moedig voorwaarts!

BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak,  woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen is waargenomen, het abonnement op te zeggen. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren maar niet weten waartegen. Het boeddhisme de rug toe te keren.  Of aan de drugs te gaan. En zo gaat het maar door.