ASTRON, het Nederlands instituut voor radioastronomie, heeft met succes het GPU-cluster van de Low Frequency Array (LOFAR) vervangen. Het nieuwe krachtige cluster, COBALT2.0 is nu klaar voor gebruik en vervangt het oude ‘hart’ van LOFAR. Hierdoor zijn er nieuwe toepassingen met LOFAR mogelijk en is LOFAR klaar voor de toekomst. COBALT2.0 voert de volgende-generatie correlator en beam-forming toepassing van LOFAR uit, dit vereist een krachtig cluster. Het ontwerp is toekomstbestendig en COBALT2.0 behoort tot de meest energie-efficiënte (groenste) high-performance correlators.
Afgelopen februari ontving ASTRON COBALT2.0, Bossers & Cnossen leverden het cluster in samenwerking met Dell Technologies. Na een periode van software-, conformiteits- en compliancytesten is COBALT2.0 nu klaar voor gebruik. COBALT2.0 maakt de LOFAR Mega-modus (LMM) voor de telescoop mogelijk.
Projectleider René Kaptijn (ASTRON), over het project: “Ik ben ontzettend trots op het team en al het harde werk dat zij hebben gedaan. Dankzij hun vele inspanningen zijn de aanbesteding en het project soepel verlopen. Na al het harde werk is het project nu afgerond en is het systeem in productie!”.
LOFAR Mega-modus
LOFAR is ’s werelds grootste radiotelescoop en adresseert belangrijke astronomische vragen op een unieke manier. LOFAR observeert bij zeer lage radiofrequenties (10 – 250 MHz). LOFAR scant de hemel af met behulp van software, in tegenstelling tot traditionele telescopen die hun grote schotels fysiek moeten richten. Het is een van de wetenschappelijke hoekstenen van de internationale radioastronomie. Dankzij COBALT2.0 kan LOFAR parallelle observaties uitvoeren om tegelijkertijd meerdere wetenschappelijke vragen te beantwoorden. Deze nieuwe mogelijkheid staat bekend als de LOFAR Mega-modus. COBALT2.0 verwerkt gelijktijdig datastromen van LOFAR-stations verspreid over Europa.
De verhoogde efficiëntie en mogelijkheden van LOFAR als resultaat van COBALT2.0 zullen leiden tot nieuwe ontdekkingen die ons helpen de mysteries van het universum te ontrafelen.
De internationale LOFAR-telescoop (ILT) bestaat uit een Europees netwerk van radioantennes, verbonden door een high-speed glasvezelnetwerk verspreid over zeven landen. LOFAR is ontworpen, gebouwd en wordt beheerd door ASTRON (Nederlands Instituut voor Radioastronomie), waarvan de kern zich in Exloo bevindt. LOFAR werkt door het combineren van de signalen van meer dan 100.000 individuele dipolen van de antenne, met behulp van krachtige computers om de radiosignalen te verwerken alsof het een ‘schotel’ met een diameter van 1900 kilometer vormt. LOFAR is ongeëvenaard vanwege de gevoeligheid en het vermogen om beelden met een hoge resolutie (dat wil zeggen het vermogen om zeer gedetailleerde afbeeldingen te maken) weer te geven, zodat het LOFAR-gegevensarchief de grootste verzameling astronomische gegevens ter wereld is en wordt gehost bij SURFsara (Nederland), Forschungszentrum Juelich (Duitsland) en het Poznan Super Computing Center (Polen).