Op zaterdag 7 mei organiseert de boeddhistische zendo Het oog van de orkaan in het kader van de dodenherdenking op 4 mei en het vieren van de bevrijding van de Duitse bezetter op 5 mei een ‘Bearing witness’ retraitedag in Amsterdam. Dat gebeurt met Herman Teerhöfer en in dankbare herinnering aan de Amerikaanse zenleraar Bernie Glassman.
De zendo aan de Memlingstraat 13 ligt in de Beethovenbuurt, waar aan het begin van de Tweede Wereldoorlog veel uit Duitsland gevluchte joden woonden. De zendo kijkt uit op twee scholen: enerzijds de voormalige meisjes-HBS in de toenmalige Euterpestraat waar de Duitse Sicherheitsdienst was ingetrokken. Anderzijds het huidige Ignatius Gymnasium aan het Adama van Scheltemaplein dat vanaf 1941 de ‘Zentralstelle fur judische Auswanderung’ herbergde. In de nacht van 14 op 15 juli 1942 vertrokken vanuit deze school de eerste 962 joodse mannen in trams via halte Beethovenstraat naar het doorgangskamp Westerbork en van daaruit naar Auschwitz.
Wielek beschrijft de sfeer in de Zentralstelle: ‘Hier was alles nog wreder, nog SS-achtiger dan in de Joodse Schouwburg. Hoe vaak stond gedurende de gehele nacht op de binnenplaats een verschrikte, zwijgende massa, zo opeengehoopt dat niemand zich kon verroeren. Soms werd de stilte verbroken door het gehuil van een baby, door het snikken van een vrouw. Zij allen waren zojuist uit hun woning gehaald… Zij stonden daar, de regen plaste op hen neer, en zij wachtten, waarop?’
De joodse zenleraar Bernie Glassman (1939-2018) in zijn boek ‘Bearing witness/Erkennen wat is’ nodigde mensen uit te mediteren op plaatsen die zwaar zijn door het lijden dat er was of is. Het meest bekend zijn de Auschwitzretraites en die op straat, tussen de daklozen.
‘Bearing witness’ retraitedag in Amsterdam-Zuid
Datum: 7 mei 2022 10:00 – 18:00 uur.
Locatie: Het Oog van de Orkaan. Programma:
10.00 uur welkom door Stef Lauwers en kennismaking
10.30 tot 11.00 uur meditatie
11.00 uur Herman Teerhöfer vertelt over zijn ‘Leven met en na Auschwitz-project’ en vertoont beeldmateriaal.
12.30 uur lunch in stilte
13.00 uur ‘Bearing witness’-wandeling. We wandelen en mediteren bij:
-Monument Adama Scheltemaplein
-Beethovenstraat (Gedicht tramhalte)
-Een aantal ‘Stolpersteine’ in de buurt
-Het bankje van Lotty Huffener op de Apollolaan, zij keerde terug uit Auschwitz, vond haar eigen huis bewoond door andere mensen en moest zo noodgedwongen haar eerste nacht terug in Amsterdam buiten op een bankje vlakbij haar huis slapen)
-Als het weer goed is en iedereen goed ter been, lopen we tot aan het huis waar Anne Frank woonde voor ze in het Achterhuis onderdook. Of anders naar het huis aan het museumplein waar Etty Hillesum haar bekende dagboeken schreef.
15.00 uur meditatie
16.00 uur ‘Talking circle’ en napraten: ‘Wat leren we hiervan, welke actie komt eruit voort?
17.00 uur Korte Bernie Glassman-herdenking
Herman Teerhöfer is net als Stef Lauwers werkzaam als geestelijk verzorger. Zij werkten een aantal jaar samen als collega`s in Tilburgse verpleegtehuizen. Lauwers voelt zich sterk verbonden met het gedachtengoed van Bernie Glassman.
Kosten: Zelf te bepalen donatie voor het project ‘Leven met en na Auschwitz’ van de Smolinski Foundation. Breng je eigen lunch mee! Voor meer informatie
Zijn aandachtsgebieden zijn: geestelijke zorg aan ouderen, palliatieve zorg, levensverhalen, in het bijzonder levensverhalen van Auschwitzoverlevenden. Hiernaast geeft hij lezingen over de spiritualiteit en mystiek in het christendom, de islam en in het jodendom.
Alexander Stukenberg woont in de Transvaalbuurt in Oost. Daar woonden in 1941 zeer veel Joodse Amsterdammers. De oude Jodenbuurt bij het Waterlooplein was gesaneerd en een groot aantal Joden verhuisde naar de Transvaalbuurt, en ook naar de Rivierenbuurt. Stukenberg, wonende in de Retiefstraat in de Transvaalbuurt zag dat daar toen veel Joden leefden. Het viel hem op dat er maar 6 Stolpersteine liggen terwijl op de kaart de hele straat vol stippen stond. Hij vond dat dat moest veranderen. Amsterdam heeft niet zoveel Stolpersteine terwijl er hier heel veel Joden zijn vermoord. Stukenberg vindt dat dat zichtbaarder moet worden. Het ontwerpen gebeurt door vrijwilligers die worden geholpen door vrijwilligers.
De Stolpersteine worden door 2 mensen handmatig gemaakt, waardoor er veel tijd in gaat zitten. Daardoor kan er maar een beperkt aantal worden gemaakt. Ze worden gemaakt van messing, dat is koper met zink. Daardoor is het harder dan koper. De gemeente plaatst de stenen.
