Verhaal halen of einde verhaal?

Beste Hans,
Zowel in zen als dzogchen en advaita wordt de toestand van verlichting die ons geboorterecht is, aangeduid als de natuurlijke staat. Een ander woord voor deze toestand is ‘moeiteloos zijn’ of ‘zonder zelf zijn’ (being without self). Zou jij niet-weten omschrijven als je natuurlijke staat? Is de staat van niet-weten naar jouw idee dezelfde als de staat van moeiteloos zijn?

Beste X,
Ja, wat een toestanden allemaal, hè.
Zie ze dan nog maar uit elkaar te houden en zie ze dan maar weer bij elkaar te krijgen.

Dat iets automatisch gaat of natuurlijk aanvoelt, bewijst niks.
Niet weten gaat mij al net zo makkelijk af als vroeger mijn weten, en zelfs de ervaring dat alles moeite kost komt mij nog aanwaaien.
Maar verlichting laat het zich vanzelf niet noemen, niet door mij en niet door niet-mij, toen niet en nu niet en straks moet nog komen.
Zelfs ‘niet weten’ gaat mij te ver én niet ver genoeg, om over zwijgen maar te zwijgen.

Of verlichting een geboorterecht is moet je aan de geboorterechter vragen.
Het lijkt me niet iets waarvoor je op je strepen kunt gaan staan, maar (wie) ben ik?
Van oorsprong Nederlander, van gedachtesprong stateloos in alle staten, van bestemming as en gras of wat het ook wordt of is of was – de mensen zeggen zoveel en allemaal wat anders.
Ik doe het ze niet na.

Beste Hans,
Aan jou heb je ook niks.

Beste X,
Mijn natuurlijke staat.