• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Hans van Dam » Mediteren zonder mediteren over wijsheid zonder wijsheid

Mediteren zonder mediteren over wijsheid zonder wijsheid

30 januari 2019 door Hans van Dam

Vipassana, shikantaza, konmari – als we maar lol hebben

– Waar sta jij voor, Hans?

– Voor niets.

– Voor nietweten toch?

– Mij niet gezien.

– Pardon?

– Wie weet er nou niks.

– Hoe zou jij het noemen?

– Weten zonder weten, nietweten zonder nietweten, wijsheid zonder wijsheid, ik zonder ik, doen zonder doen, mediteren zonder mediteren, sterven zonder sterven – maakt niet uit, het is allemaal mis.

– Kan je, eh, nietweten beoefenen?

– Nietweten is de afwezigheid van hardgebakken kennis. Hoe kan je nou oefenen in de afwezigheid van iets dat er nog is? En als het eenmaal weg is, waarom zou je dan nog oefenen?

– Hoe kom je er anders vanaf?

– Waartoe behoort het idee dat je er vanaf moet?

– Je moet toch ergens van uitgaan.

– Nietweten is nergens van uitgaan. Ook hiervan niet.

– Valt er dan helemaal niets te doen of te laten?

– Als je íets kan dan is het je hardgebakken kennis kritisch onderzoeken: je hokjes, denk-beelden, aannames, normen, waarden en zekerheden. Maar hoe krijg je jezelf zo gek?

Waarom zou je twijfelen aan je projecties zolang je ze voor werkelijk houdt? Waarom zou je onderzoeken wat voor jou vanzelf spreekt? Is er eigenlijk wel zoiets als hardgebakken kennis, waarom zou je ervan af moeten, is er wel een ‘je’ om over te halen, is ‘projectie’ zelf geen projectie, wat heet ‘werkelijk’?

– Jij denkt niet dat het kan?

– Byron Katie denkt dat het kan; haar methode heet Het Werk. Jed McKenna denkt dat het kan, zijn methode heet autolyse. Psychotherapeuten denken dat het kan, hun methode heet cognitieve therapie. Zenboeddhisten van de rinzailijn denken dat het kan, hun methode heet koanmeditatie.

‘Only don’t know’, zegt Seung-Sahn, ‘Verblijf in nietweten’, zegt Jean Klein, ‘Geloof niets’, zegt meester Linji. Vipassana, shikantaza, konmari – als we maar lol hebben.

– Is nietweten voor jou een methode, een houding, een filosofie, een vorm van mystiek of meditatie, of eerder een antimethode, een antihouding, een antifilosofie, antimystiek, antimeditatie?

– Voor mij niet.

– Wat dan wel?

– Voor mij is nietweten een grensoverschrijdend denken, vrij en onvervaard, dat zichzelf vanzelf en onophoudelijk bevraagt en onverbiddelijk schoon schip maakt. Niet door iedere gedachte krampachtig te onderdrukken maar door elk weten dat het nou eenmaal debiteert, elk onderscheid dat het nou eenmaal aanbrengt, iedere gedachte die het nou eenmaal oppert tegen het licht te houden. Zonder uitzondering.

Dus ook gedachten als zou nietweten een methode of een antimethode zijn, een houding of een antihouding, een filosofie of een antifilosofie enzovoort.

Ook de gedachte dat nietweten een grensoverschrijdend denken is, vrij en onvervaard, dat zichzelf vanzelf en onophoudelijk bevraagt en onverbiddelijk schoon schip maakt.

Want is er eigenlijk wel zoiets als ‘een nietweten’ of ‘een denken’, is ‘het’ wel ‘grensoverschrijdend’, ‘vrij’ en ‘onvervaard’?

Kan ‘het’ ‘zichzelf’ wel bevragen, doet ‘het’ dat inderdaad ‘vanzelf’ en ‘onophoudelijk’ of alleen overdag of alleen tussen de bedrijven door of alleen bij levensbeschouwelijke kwesties of maar bij honderd van de tienduizend gedachten.

Of is het zelf maar een gedachte, lijkt het alleen maar zo, is het ook maar een droom, een illusie, maya, coma, leegte?

– Jij staat helemaal voor niets.

– Mij niet gezien.

– Ik bedoel, jij hebt volledig schoon schip gemaakt.

– Noem het schoon schip maken, noem het schipbreuk lijden.

– Het is allemaal mis.

– Blub.

Tekening van twee zinkende schepen en een bloot vrouwtje en een rat die via een scheepskabel proberen te ontsnappen
Noem het schoon schip maken, noem het schipbreuk lijden.

Ook in het Boeddhistisch Dagblad: Dubbele lotus of dubbele houtgreep? Mediteren zonder mediteren.

 

Dit artikel maakt deel uit van Zondagskindjes, een serie teksten over niet-weten die geen deel uitmaken van een serie. Illustraties: Lucienne van Dam. Alle publicaties van Hans van Dam in het Boeddhistisch Dagblad.

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Hans van Dam Tags: brieven niet-weten, brieven zen, mediteren, niet-weten, wijsheid, wijsheid zonder wijsheid, zondagskindjes

Lees ook:

  1. De wijsheid van het hart is een dwaasheid van het hoofd
  2. Het hart klopt en de baard groeit vanzelf
  3. Een duwtje in de rug
  4. Dubbele lotus of dubbele houdgreep? Mediteren zonder mediteren

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Columns. Boeken. NietWeten.nl. Contact. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 14 augustus 2022
    Kum Nye Dancing zomerserie | Online | vanaf 14 aug
  • 19 augustus 2022 - 21 augustus 2022
    Retraite weekend | Vreugde van zijn: gelukkig zijn | Live | 19-21 aug
  • 22 augustus 2022 - 26 augustus 2022
    3-daagse boeddha vakantie
  • 26 augustus 2022 - 28 augustus 2022
    Retraite weekend | Liefde en Compassie voor jezelf en anderen | Live| 26-28 aug
  • 29 augustus 2022
    Discovering Buddhism open Class
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – Deel 1

    Kees Moerbeek - 7 augustus 2022

    De auteur signaleert een onontkoombare overgang naar een staatsgrenzen overstijgende vervlechting van belangrijke leefomstandigheden op economisch, cultureel, klimatologisch en technologisch gebied. Het verlies van houvast dat dit veroorzaakt valt samen met het verlies van de bescherming door de verzorgingsstaat. Dit wordt verergerd door de onverschilligheid in leidende politieke en economische kringen ten opzichte van de onzekerheid die de veranderingen oproepen. De weerstand die dit alles opwekt neemt op veel plaatsen onder invloed van populistische en autoritaire bewegingen ‘de vorm aan van een afwijzing van anderen, andersdenkenden en andersverschijnende mensen.’

    Woef hé…een signalering

    Erik Hoogcarspel - 4 augustus 2022

    Georg Luck (1926 – 2013) was hoogleraar aan de Universiteit in Baltimore, Verenigde Staten in de klassieke cultuur en talen. Aan het einde van zijn carrière heeft hij op verzoek van een collega een studie uitgevoerd naar een heel aparte groep van filosofen, de cynici. Het wordt cynicus is afgeleid van “hond”, kynos. Deze “honden” predikten voor het volk en leidden talentvolle leerlingen op.

    De kinderen hebben nu rust nodig. Over ouderverstoting.

    Rob van Boven en Luuk Mur - 2 augustus 2022

    De kinderen waren 5 en 4 jaar toen de moeder vertrok met de kinderen. Ze wilde niet langer als slaaf behandeld worden door haar man. De kinderrechter besliste dat het woonverblijf bij moeder was, er kwam een bezoekregeling met vader en er werd opgelegd dat de ouders mee zouden doen aan ouderbemiddeling. De bemiddeling werd geen succes en ook een tweede en derde poging mislukte. Toen kwam er een melding bij Veilig Thuis door de vrijwillige jeugdhulpverlening.

    Crisis op crisis

    gastauteur - 1 augustus 2022

    Stel dat de vooronderstelling dat de mens beschikt over een vrije wil nu eens niet waar blijkt te zijn terwijl ons wetstelsel daar wel vanuit gaat en daarmee aansluit bij het vrije-markt-denken, het kapitalisme. En als dat niet waar is of maar heel beperkt, wat betekent dat dan? Dat er zoiets als een vrije wil bestaat is een aanname, een geloofsartikel.

    Narrative self en experiential self: hoe begrip van meditatieonderzoek beoefenaars kan helpen op hun pad

    gastauteur - 31 juli 2022

    Ik gebruik wel eens het beeld van een motor met zijspan. Als je geen meditatiebeoefenaar bent dan zit het narratief achter de stuur en de directe ervaring in het zijspan. Door beoefening kan je dat omdraaien, kom je ‘in’ de ervaring. En als je het narratief toch nodig hebt, dan zet je hem in. Waarvoor het ook helpt is dat mensen het niet meer zo vervelend vinden wanneer ze niet opmerkzaam zijn omdat ze begrijpen waar het narratief mee bezig is. Zo voorkom je de opbouw van aversie tijdens het mediteren.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2022 – dag 220 – afwachting
    • Boeddha in de bajes – levenslang
    • Halte Hertenkamp – Door wie laat ik me gek maken? Stil water
    • Edel – Vrijheid
    • Wanneer doen mensenrechten er weer toe?

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens