• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Tiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • André Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Autolyse als illusie; dromen van Jed McKenna

30 september 2018 door Hans van Dam

Advaita en zen bestrijden zij aan zij het droompersonage. Of is dat ook maar een droom? Autolyse, Anatman en de Mindset van de Jedset.

Inhoud

 

  1. Spirituele oorlogsvoering of spirituele spelletjes?
  2. Tussenspel: Autolyse, anatman, sunyata en afhankelijk ontstaan
  3. Vijanden voor het leven, lang zullen we beven
  4. Satsangzen in samsara
  5. De term ‘autolyse’ is misleidend
  6. De lege Jedset en de lege mindset
  7. Laat maar gaan, laat toch gaan, laat het gaan
  8. Terugtrekken is een vorm van meedoen

 

Spirituele oorlogsvoering of spirituele spelletjes?

Beste Hans,

Ben een boek aan het lezen van ene Jed McKenna over autolyse en spirituele oorlogsvoering. Moest meteen aan jou denken. De persoon is volgens McKenna een illusie. De zenboeddhist Jeff Shore gebruikt in dit verband de uitdrukking ‘being without self’, zonder zelf zijn. Advaita en zen bestrijden zij aan zij het droompersonage.

Mee eens dat spiritualiteit oorlogsvoering is?

Beste Sofie,

Is voetbal oorlog?
Is koude oorlog?
Is een patatje oorlog?
Is een heilige oorlog?

Sofie: Spiritualiteit is volgens jou geen oorlog?

Hans: Spiritualiteit is volgens mij een spelletje.

Sofie: Wat voor spelletje?

Hans: Een achtvoudig spelletje.

Doen alsof het oorlog is.
Doen alsof je aan jezelf sterft.
Doen alsof je wijsheid erft.
Doen alsof je de waarheid kent.
Doen alsof je de waarheid bent.
Doen alsof je ego’s bestrijdt.
Doen alsof je wezens bevrijdt.
Doen alsof je niet doet alsof.

(Correspondentie gaat verder onder het infoblok)

Autolyse, anatman, sunyata en afhankelijk ontstaan

Voor lezers die niet thuis zijn in het taaltje.

Autolyse [Grieks, auto, zelf + lusis, losmaken, oplossen] is de naam van de bevrijdingsmethode van de non-dualist Jed McKenna. Die is heel simpel: opschrijven wat je meent te weten en doorstrepen waar je niet zeker van bent. Wat overblijft is volgens McKenna de Waarheid van niet-zelf. De illusie van de persoon is dan voorgoed doorzien, vandaar de term ‘autolyse’ – zelfoplossing. Een jaar of twee van ijverig schrijven en doorhalen zou genoeg zijn.

Het begrip autolyse is verwant met de boeddhistische begrippen anatman (Sanskriet, an, niet + atman, zelf) en anatta (Pali, an, niet + atta, zelf). Beide verwijzen naar de doctrine van zelfloosheid. Er bestaan twee versies van.

Bij anatman/anatta in engere zin gaat het om de gedachte dat de mens ondanks de schijn van het tegendeel geen onveranderlijke essentie, substantie, wezen, werkzaamheid, geest, ziel of zelf heeft.

Bij anatman/anatta in ruimere zin gaat het om de gedachte dat niets enige substantie of essentie heeft: levende wezens niet, de dingen net zomin.*

Zelfloosheid (anatman/anatta) is een van de drie karakteristieken of bestaanskenmerken, die gezamelijk de trilaksana of tilakkhana worden genoemd. De andere twee zijn vergankelijkheid (anitya/anicca) en ontevredenheid (duhkha/dukkha).

Zelfloosheid in ruimere zin is verwant met de boeddhistische begrippen leegte (sunyata/sunnata) en afhankelijk ontstaan.

Lezer, laat je niet intimideren door al die ingewikkelde woorden. Grieks, Sanskriet, Pali of Nederlands, het komt allemaal op hetzelfde neer: niets is wat het lijkt.

Maar wat het dan wel is?

* In het hindoeïsme staat anatman voor de monistische doctrine dat atman (de persoonlijke ziel of geest) weliswaar geen illusie is, maar slechts een verschijningsvorm van de algeest Brahman.

(vervolg van de correspondentie)

Vijanden voor het leven, lang zullen we beven

Sofie: Spiritualiteit is een spelletje oorlog?

Hans: Een wargame waar geen eind aan komt.

Sofie: Wat moet ik me daarbij voorstellen?

Hans: We bedenken kosmologieën die niemand kan verifiëren of doorzien. Zo ontstaan er leerlingen. Leerlingen voor Meesters.

En datte we Wijze Wezens zijn
Dat wille we wé-hé-ten

We bedenken Idealen waaraan niemand kan voldoen. Zo ontstaan er losers. Losers voor Verlossers.

Lang zullen we streven
Lang zullen we streven
Leven na leven naar de Gloria

We bedenken kwelgeesten die niemand kan verslaan. Zo ontstaan er vijanden. Vijanden voor het leven.

Lang zullen we beven
Lang zullen we beven
Lang zullen we beven voor de swastika

Sofie: Welke vijanden voor het leven?

Duivels, ketters, zonden, ikjes, ego’s, onwetendheid, begeerte, gehechtheid, maya, mara, mind.

Satsangzen in samsara

Sofie: Jed McKenna verklaart de oorlog aan het droompersonage. Jij verklaart de oorlog aan de leraar.

Hans: Ik zou niet weten hoe. Maar de leraar van een droompersonage kan alleen maar een droompersonage zijn. De oorlog verklaren aan een droompersonage kan alleen maar in een droom.

O, Broeders op het Lege Ei!
Dragers van de Gulden Slab!
Maagden zonder Vlies of Haar!
Ridders zijn toch veel te zwaar!

Atmes, Brahmes, Advaitantes!
Niemand hier en niemand daar!
Alle films, verdoeken maar!
Bewustzijn is geen kaviaar!

Instant dogma, kant en klaar!
Oude leugens zijn niet waar!
Wijsheidsoog met grauwe staar!
Satsangzen in samsara!

Sofie: Klinkt toch behoorlijk oorlogszuchtig.

Hans: Zolang de bla-bla-bladeren de he-he-hemel in groeien zal ik agent orange sproeien. Of, om het met U.G. Krishnamurti te zeggen: ‘Wat mij ook raakt, het zal onmiddellijk opbranden, dat is de aard van mijn energie’.1 Onzin natuurlijk, behalve voor degenen die in indianentaal geloven. Ugh!

  1. De Denkbeeldige Geest, U.G. Krishnamurti, 2004, 39

De term ‘autolyse’ is misleidend

Sofie: Hoe denk jij over autolyse?

Hans: De term ‘autolyse’ is misleidend. Alsof er een methode bestaat om jezelf op te lossen. Alsof er een zelf is op te lossen. Alsof er een Zelf is om in op te lossen. Alsof je alleen maar jezelf hoeft op te lossen, en niet Jed McKenna en Jeff Shore en Linji Huizhao en J.C. van Nazareth en S.G. Boeddha en F.W. Nietzsche en U.G. Krishnamurti en J.N. van Dam en noem maar op.

Om nog maar te zwijgen van de myriaden imponderabilia in het kruitvat tussen je kruin en je sprekert. Al die sissers, blindgangers en losse flodders die de hele dag ongevraagd in je opkomen – ‘autolyse’, ‘atman’, ‘brahman’, ‘bewustzijn’, ‘zen’, ‘dharma’, ‘waarheid’, ‘ego’, ‘mind’, ‘onwetendheid’, ‘begeerte’, ‘gehechtheid’, ‘maya’, ‘mara’, ‘being without self’, ‘spirituele oorlogsvoering’. Alsof die niet opgelost hoeven te worden.

Sofie: Nou je het zegt. Zelf vraag ik me ook weleens af of Jed McKenna zijn potlood niet te vroeg heeft begraven. Is hij niet blijven hangen in het idee dat hij ontwaakt is? Terwijl hij intussen iedereen aanspoort om Verder te gaan. In zijn Notities maakt hij gewag van een enorme leegte. Hij verklaart de wereld failliet en doet niet langer mee – weer een vorm van afgescheidenheid. Hij zit maar op een stoepje van een putdeksel te genieten. Ook maakt hij onderscheid tussen ontwaken in de droom en ontwaken uit de droom. Heel verwarrend allemaal.

De lege Jedset en de lege mindset

Hans: Het aanwassende legioen van autolysten noem ik de Jedset. Dat is een woordspeling op mindset.

Mindset staat voor willekeurig welke Waarheid, die per traditie absoluut en onveranderlijk is en onvermijdelijk tot hersenverkalking en rigor mortis van de geest leidt bij degene die almaar over zijn schouder kijkt. Wat een Lot.

Je herkent de Waarzeggers van willekeurig welke Mindset aan hun monistische monolithische monomane monotone monologen. Ze klinken als een klok. Tok tok tok. Getikt, gelocked, gelikt, verstokt.

Fundamentalisten aller gezindten, verenigt u! Slijpt de potloden! Streept alles weg waar ge niet aan twijfelt! Krassen! Krassen! Krassen!

Sofie: Is niet-weten dan geen mindset?

Hans: Nou en of. Een lege mindset. Of liever: dé lege mindset, Ø, want waarin zou de ene lege mindset van de andere moeten verschillen?

Sofie: Jij bewaakt een lege kluis.

Hans: Ik bewoon een leeg huis. Wat valt er te bewaken? Iedereen mag er komen spoken. Met of zonder mindset.

Laat maar gaan, laat toch gaan, laat het gaan

Sofie: Wat is dan het punt van niet-weten?

Hans: Niet-weten is geen punt en geen lijn. Geen uitroepteken en geen vraagteken. Geen Woord en geen Stilte. Geen hoofdletter en geen kleinkapitaal. Geen spoortje van grafiet, alleen nog wit in ‘t verschiet.

Niet-weten is geen plek, maar in beweging blijven. Almaar Verder gaan, zoals Jed McKenna zelf aanbeveelt, en Ken Kesey en de Hartsoetra en de ANWB en de VVV – hé hé, ga je mee? Maar niet ergens héén. Ergens vandáán.

Sofie: Waarvandaan?

Hans: Van je vorige gedachten vandaan. Van je huidige gedachte vandaan. Van de volgende gedachten vandaan. Van déze gedachten vandaan.

Alle gedachten naar de maan en geen hond erachteraan. A small step for a man, a big step for a mind. Laat maar gaan, laat toch gaan, laat het gaan.

Terugtrekken is een vorm van meedoen

Sofie: Doe jij nog mee aan de wereld?

Hans: Niet meedoen aan de wereld, dat gaat echt niet. Ik loop erover en zij over mij, ik adem erin en zij in mij, ik eet ervan en zij van mij, ik schijt erop en zij op mij, ik praat ertegen, zij zwijgt in mij, ik sterf erin of zij in mij.

Inderdaad leid ik vergeleken met de meeste mensen een teruggetrokken bestaan, maar dat leed ik altijd al, en heus niet omwille van de waarheid. Teruggetrokken en midden in het leven zijn gewoon twee vormen van meedoen. Twee vormen van meegedaan worden. Of je wilt of niet.

Sofie: Terugtrekken is passé: ‘In de wereld, maar niet van de wereld.’

Hans: Van cliché naar cliché.

Sofie: Hoezo?

Hans: Je trekt je terug, misschien wel verder, middenin het leven, of je leeft verder, misschien wel veel verder, middenin je teruggetrokkenheid.

Sofie: Jij vindt het geen bezwaar dat Jed McKenna zich aan de wereld onttrekt.

Hans: Nogmaals, niemand kan zich aan de wereld onttrekken. Laat die zelfverklaarde wargamer dus maar lekker van zijn putdeksels genieten – putdeksels als schilden, schilden om dromers op te hijsen, dromend van oorlog, ego’s en eremetaal.

Waak zacht,

Hans

Jed McKenna met speelgoedgeweer op putdeksel
Spirituele oorlogsvoering of spirituele spelletjes? Jed mag het weten.
Deze tekst maakt deel uit van de reeks Brieven Advaita; het Bewustzijn voorbij. Alle Brieven Advaita in het Boeddhistisch Dagblad.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Hans van Dam Tags: advaita, anatman, anatta, brieven advaita, de mind, fundamentalisme, Jed McKenna, Jeff Shore, niet-weten, non-dualisme, Zelfloosheid

Lees ook:

  1. Illusies in Bewustzijn en Bewustzijn als illusie
  2. Denk jij dat je Bewustzijn bent?
  3. Advaita vedanta als denkweg uit de grijpgeest
  4. Het Bewustzijn voorbij; advaita zonder Grote Woorden

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Series, Boeken, Site, Blog, Reacties, 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 8 maart 2021
    Online Dhammakaya-meditatie
  • 10 maart 2021
    Zen Spirit Doorgaande groep Meditatie Arnhem
  • 10 maart 2021
    Lezingenserie 'Mystiek leven'
  • 11 maart 2021
    Doorlopende groep Vipassana Haarlem
  • 12 maart 2021 - 14 maart 2021
    Zen Spirit Weekend over Angst, Zen en Vertrouwen
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Verkiezingen: Hoe te kiezen als boeddhist?

Adi Ichsan - 8 maart 2021

Met de verkiezing in aantocht, worden wij als burgers gevraagd om de maatschappelijke plicht te vervullen. Hoe moet je als boeddhist kiezen? Moet je überhaupt gebruik maken van je recht om te kiezen? Zei de boeddha niet dat je het eigenpersoonlijk belang niet moet volgen en dat je bij ideeën twisten geen partij moet kiezen, volledig gelijkmoedig los van deze wereld?

Boeddhisten ontwaakt (deel 3)

Kees Moerbeek - 28 februari 2021

Grant onderzoekt hoe de geleerde Rahula zijn begrip van de kern van de leer van de Boeddha kan verenigen met de claims van het door Dharmapala geïnspireerde Singalese nationalisme. Rahula nam volgens Grant ‘zijn toevlucht tot de intellectuele strategie die claimt dat verschillende historische omstandigheden vragen om een andere manier van de uitleg van de boodschap van de Boeddha.’ Hij doet een beroep op het historisch moment om de interpretatie van het boeddhisme in de Mahavamsa te rechtvaardigen en daarmee zijn eigen activistische politieke agenda.

Mijmeringen over bewustzijn

Rob van Boven en Luuk Mur - 23 februari 2021

Je trok in je jeugd de conclusie dat je niet gewenst was. Met die ervaring ging je de wereld zien. Dat werd het fundament van je geloofssysteem. Je ging jezelf beschermen tegen deze pijnlijke gevoelens, die het gevolg zijn van wat je bent gaan geloven.  Dat kan zijn door jezelf zoveel mogelijk terug te trekken of vooral niet lastig te zijn. Of misschien ging je juist heel nadrukkelijk aanwezig zijn, wat door anderen juist als heel vervelend ervaren kan worden.

Het ongelijk van de gelijkheid (deel 2 en slot))

Erik Hoogcarspel - 21 februari 2021

Het is niet verwonderlijk dat het begrip “gelijkheid” in andere culturen geen rol speelt. Blijkbaar heeft men daar wel van de ervaring geleerd. Voor Confucius waren rangen en standen in de maatschappij noodzakelijk voor een harmonische en goed functionerende samenleving. Een referendum zou volgens hem alleen maar tot grote rampen leiden, want ongeletterde en slecht opgevoede mensen kunnen niet weten wat het beste is voor ieder.

Het ongelijk van de gelijkheid (deel 1)

Erik Hoogcarspel - 20 februari 2021

We leven in procrustische tijden waarin gelijkheid heilig is geworden. Onderscheid, discriminatie, is zo’n beetje de bron van alle kwaad. We moeten allemaal gelijk zijn. Alle kinderen in een klas, allemaal schaatsen of naar het strand op hetzelfde moment, allemaal dezelfde kleding en dezelfde maten, met wat elastiek in de stof past het toch wel.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

Meest recente berichten

  • Het jaar 2021 – dag 67 – Maarten
  • Boeken – Jongeren. Klimaat. Nu.
  • Wakker Dier lanceert de Ontstemwijzer
  • Vondst eerste kievitsei start van weidevogelseizoen 2021
  • Verkiezingen: Hoe te kiezen als boeddhist?

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.
Boeddhistisch Dagblad
Powered by  GDPR Cookie Compliance
Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Bezoekersstatistieken

We gebruiken Google Analytics voor het bijhouden van bezoekerscijfers.

Dit helpt ons bij het verbeteren van de website; zo weten we wat wel en niet gebruikt of gelezen wordt.

Alle cookies staan uit in je browser. Zet cookies aan alsjeblieft, als je wil dat we je voorkeuren opslaan,

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens