• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Zen » Herinneringen aan Harada Tangen roshi – De vreugde van het schrobben

Herinneringen aan Harada Tangen roshi – De vreugde van het schrobben

6 maart 2021 door Ciska Matthes

Schoonmaken is in zen een belangrijk aspect van de training. Het zuivert de geest en oefent het lichaam. Het fysieke, eenvoudige werk van dweilen, vegen of afstoffen vereist enige aandacht en aanwezigheid. Tegelijk is het een oefening om er echt bij te blijven en niet in allerlei gedachten af te dwalen. Vergeet je zorgen en wees leeg! Zodat de notie ‘ik maak schoon’ wegvalt. Wat overblijft, is een aandachtig gebeuren zonder het idee van een persoon.

Ik heb ooit ergens gelezen, dat activiteiten als poetsen en strijken het gelukshormoon in ons opwekken. De herhalende, vloeiende bewegingen maken je rustig en blij. Net zoals dansen en wiegen dat kunnen doen. De dans en het ritme van het schrobben en boenen. Je geest komt in een wat dromerige, stille staat en het lichaam beweegt in een natuurlijke cadans.

Bovendien zijn we nooit gescheiden van onze omgeving. Als je iets schoonmaakt, wordt er in jezelf ook iets weg gewassen. Hoe je een ander behandelt, is wat je zelf ook innerlijk ervaart. Of het nou om een mens of een ding gaat.

Op een dag onderhield roshisama (de zenmeester) ons over de juiste innerlijke houding bij het schoonmaken. Je zou niet uit afkeer moeten werken, zei hij, niet uit weerzin tegen het vuil en de rommel. Want dat is een negatief uitgangspunt, vol afkeer. Je zou juist uit liefde en zorg moeten afwassen, vegen of opruimen.

Je hoeft ook niet ongeduldig te zijn om de rotzooi zo snel mogelijk uit de weg te hebben. De situatie is niet pas dan goed, als je werk af is. Wanneer je geest leeg is en je bent helemaal in het moment, dan is het schoonmaken in zichzelf vervullend; het is licht en liefdevol. Dat is de juiste houding, die energie geeft en je blij maakt.

Laat je ook niet bedrukken door een taak die heel groot lijkt. Een enorm vette keuken bijvoorbeeld of een huis vol vieze ramen. Denk er niet over na; stap voor stap beklim je de hoogste berg. Dat heb ik zelf vaak zo ervaren. Blijf gewoon in het moment. Als je hulp kunt krijgen, nog beter. Samen aan de slag gaan maakt het veel lichter en leuker.

Vergeet het resultaat

De boeddhistische les die in al het schoonmaken zit, is de les van de vergankelijkheid; je moet loslaten. Dat wordt snel genoeg duidelijk. Je draait je om en het stof is alweer neergedaald, de eerste vlek alweer gemaakt. Er zit geen wezenlijke vooruitgang in. Het proces herhaalt zich steeds opnieuw. Van schoon naar vuil, naar schoon, naar vuil. Zo leer je je niet te hechten aan enig resultaat. Het poetsen zelf is de vervulling.

Natuurlijk geeft het resultaat een zeker genoegen, hoe vluchtig ook. Na alle inspanningen van boenen en soppen, zien je ogen de omgeving anders. Ze waarderen het glanzen en stralen, zien alle details.

Schoonmaakaanval

Ik herinner me een dag dat ik een schoonmaakaanval kreeg in Bukkokuji. Ik begon de hele wasruimte van de Byakurendo (de vrouwenvertrekken) onderhanden te nemen. De lange wasbak kreeg een flinke beurt – dat verrukkelijke geluid van de borstel over de natte stenen! De plank met tandenborstels afnemen – heerlijk, al die kringen weg. De vloer in alle hoeken, de kleine raampjes, enzovoort. Er was genoeg te doen.

Na een uur of twee kon ik niets meer verzinnen; ik had echt ieder plekje gehad, meende ik. Het zag er heerlijk fris uit. Om mijn tevredenheid te delen en bevestigd te krijgen, riep ik Einyo-san erbij. Oorspronkelijk Koreaans, was deze wat oudere vrouw altijd heel openhartig en spontaan, meer dan de andere bewoners. Ze stond meteen bereidwillig op om mijn werk te bewonderen. Sloeg haar armen over elkaar en draaide zich een paar keer om, terwijl ze door haar grote brillenglazen de ruimte bestudeerde.

‘Very fresh,’ zei ze tenslotte goedkeurend; ze voelde mijn afwachtende blik. ‘Everything very fresh!’ Ze knikte vriendelijk en ik lachte dankbaar. Toen wees ze opeens omhoog: ‘Even the clock!’ riep ze bewonderend, ‘very shiny.’ Ik keek naar grote klok op de muur; hij had een glazen voorkant en glinsterde inderdaad, maar ik was hem helemaal vergeten.

‘I did not do it,’ zei ik droog. We keken elkaar aan en begonnen hartelijk te lachen. De geloofwaardigheid van haar hele beoordeling was weggevallen. Maar wat maakte het uit, we waren allebei voldaan.

Ciska Matthes beoefent zen sinds 1995. Zij woonde en trainde van 1999-2005 in de zentempel Bukkokuji in Japan. Daarover bericht zij in deze krant in de serie Herinneringen aan Harada Tangen roshi, de zenmeester die in 2018 overleed. Over haar diverse andere ervaringen op de zenweg schrijft ze in Zen-Herinneringen.

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Ciska Matthes, Columns, Geluk, Gezondheid, Zen Tags: Bukkokuji, grote schoonmaak, Harada Tangen Roshi, Japan

Lees ook:

  1. Herinneringen aan Harada Tangen roshi – Shigin – een uurtje melancholie
  2. Herinneringen aan Harada Tangen roshi – zen en de kunst van het banden plakken
  3. Herinneringen aan Harada Tangen roshi – Dai Funshi – grote vastberadenheid
  4. Herinneringen aan Harada Tangen roshi – Kanzeon is iedereen – en iedereen is Kanzeon

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Ciska Matthes

Ciska Matthes beoefent en begeleidt meditatie, mindfulness en yoga in Amsterdam. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 27 juni 2022 - 3 juli 2022
    Zomer Retraite met Losang Gendun
  • 3 juli 2022
    Kum Nye Yoga op zondag | Online
  • 4 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 4 juli 2022
    Online course The Twelve Links of Interdependent Origination
  • 5 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Boekbespreking – Michael Bakoenin, God, de Staat en andere vormen van dictatuur

Erik Hoogcarspel - 30 juni 2022

Nog steeds, ook op de klimaatdemonstratie van 19 juni jl., ziet men groepen in het zwart geklede jongeren mee demonstreren die zich presenteren als vertegenwoordigers van het anarchisme. Deze groepen kunnen in het buitenland erg agressief optreden en zelfs banden onderhouden met extreemrechts. Vele oppassende burgers zien het anarchisme aan voor een uiting van jeugdige overmoed, die vanzelf wel zal overgaan. Hoe kun je immers een staat besturen zonder regering? Was het anarchisme niet een soort extreem communisme en hebben we niet gezien dat het communisme gewoon een slecht systeem is?

Boekbespreking – Renée Girard, de romantische leugen en de romaneske waarheid

Erik Hoogcarspel - 14 juni 2022

Volgens de literatuurwetenschapper René Girard (1923 – 2015) worden we juist niet als een uniek zelf geboren. Dit is volgens hem een romantische leugen waarmee we onszelf voor de gek houden. We ontwikkelen ons niet eens tot een uniek zelf, want in de regel worden onze keuzes niet gemotiveerd door een eigen unieke behoefte. We willen meestal graag hebben wat anderen al hebben, juist omdat die anderen dit willen hebben.

Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

Hein Thijssen – ´Het leven is een schijtende merel´

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Alleen voor een ontwaakte is het achtvoudige pad een natuurlijke zaak’

Boekbespreking – Bernard Mandeville, een ondeugende denker?

Erik Hoogcarspel - 9 juni 2022

Bernard Mandeville (1670 – 1733) werd geboren in een gegoede remonstrantse familie te Rotterdam. Hij studeerde in Leiden en vertrok tegen het einde van de 17e eeuw naar Londen om er een medische praktijk op te zetten. Daar schreef hij eerst luchtige stukjes proza in tijdschriften, maar later publiceerde hij ook over geneeskunde en economie. Zijn bekendste boek is “De fabel van de bijen”.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Veertiende Dalai Lama organiseerde Tibetaanse diaspora succesvol na zijn vlucht
  • Ardan
  • Verlichting is geen show
  • De virtuele denkster 376
  • Dick – Workshop in de ruimte

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens