Ons werk ligt vast in een dienstenboekje. Daar zitten velletjes in waarop de dienst voor één persoon voor één dag staat beschreven. Plus het materieel dat erbij hoort. Planners verdelen die diensten onder het voor die dag beschikbare personeel. Met zo’n velletje ga je als chauffeur voor een werkdag op stap.
Dit is bijvoorbeeld de door de weekse dienst 9314 die van 16:54 uur tot 25.05 uur loopt. Op een willekeurige dag lossen chauffeurs elkaar diverse malen af. Met deze dienst los je bijvoorbeeld om 21:29 uur de chauffeur met dienst 7020 in Driebergen (drb ns) af. Dan draag je fysiek een bus (met voor die dag omloopnummer 190436) mét passagiers over (lijn 50 naar Utrecht cs). Verder kun je zien dat deze chauffeur op deze dag Wageningen (wgn), Amersfoort (amf), Hilversum (hvs) en Utrecht (utr) aandoet en natuurlijk alle stadjes en dorpen er tussen in. Ook is duidelijk dat het een latertje wordt… Misschien leuk om ’s kennis van te nemen en wellicht nog leuker om weer zo gauw mogelijk te vergeten.
Als chauffeur maak je onderdeel uit van een gigantisch raderwerk, dat – vertragingen en calamiteiten daargelaten – bijna perfect draait. Elke keer dat mijn aflosser of volgende bus op tijd klaar staat ben ik verwonderd, nog steeds.
In het begin bekroop mij regelmatig een gevoel van zinloosheid over het voortdurend heen en weer rijden tussen dezelfde bestemmingen. Dat was toen ik nog geleefd werd door de stress van de mij onbekende routes (‘chauffeur, is de route gewijzigd?’), de ingewikkelde schema’s, de onervarenheid met het manoeuvreren met zo’n twaalf meter lange elf-tonner. In een vorige column beschreef ik dat als een fase waarin ik me nog niet met de passagiers had verbonden, met het materiaal en bovenal niet met mijzelf (overleven is geloof ik iets anders dan leven). Totdat ik ontdekte dat de bestemmingen van de bus niet míjn bestemmingen zijn, maar die van de passagiers. Dat mijn bestemming niet straks in Hilversum ligt, maar in het hier en nu dienen van passagiers. Ik werd me er ook van bewust dat, ondanks het feit dat we samen fysiek in één richting bewegen, we elk een eigen weg volgen. Ik keek op een dag de bus door en vroeg me af: welke paden worden hier bewandeld? Wat is ieders bestemming? En welke dienst heeft iedereen vandaag? Zou die somber kijkende man iemand kwijt zijn geraakt of moet hij kiezen tussen uit de kast komen als kale man of dat toepetje behouden? Misschien ontvouwt die jonge vrouw die naar buiten kijkt op dit moment haar liefde voor haar God of zoekt ze woorden voor de eerste regel van haar gedicht of twijfelt ze over de tatouage die haar vriend haar aanbood. En dat kleine jongetje, waar is hij naar op weg? En ik? Waar leidt mijn pad naar toe? Waar stáát dienst 9314 die dag eigenlijk voor?
