• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Achtergronden » Het Boeddhistisch Dagblad en dana

Het Boeddhistisch Dagblad en dana

19 juni 2020 door de redactie

De redactievoering en uitgave van het Boeddhistisch Dagblad vindt plaats op basis van dana, belangeloze goedgeefsheid. Als de getalenteerde medewerkers betaald zouden worden voor hun inzet en werk zou daar jaarlijks een bedrag van enkele honderdduizenden euro’s in omgaan. Nu schenken zij hun talenten en werk belangeloos aan de lezers en de boeddhistische wereld. Maar wat is dat nou eigenlijk: dana? Wie heeft dat bedacht? Past dat wel in een kapitalistisch systeem?

Dana is de eerste van de tien perfecties van een arhant op het pad naar nibbana, ontwaken of verlichting. Wanneer de Boeddha lesgeeft, begint hij zijn preek met de deugden van het geven (danakatha). Van de drie gezonde bases voor het verrichten van verdienstelijke daden (punnakiriyavatthu) is geven de eerste, de andere twee zijn deugd en mentale cultivatie.

Het geven is van het grootste belang in het schema van de boeddhistische scholing voor geestelijke zuivering omdat het het tegengif is voor hebzucht (lobha), wat de eerste van de drie ongezonde motiverende wortels is (akusalamula). Hebzucht is verpakt in egoïsme omdat we onze persoonlijkheden en onze bezittingen koesteren en niet willen loslaten, om een ik te willen zijn. Geven helpt om een gevoel van eigenwaarde uit te roeien en is het middel om egocentrisme en hebzucht te elimineren.

“Overwin het vlekje hebzucht en oefen het geven,” moedigt de devata-samyutta aan.

Het is moeilijk om deze deugd van het geven in verhouding tot de kracht van iemands egoïstische hebzucht uit te oefenen. De devata-samyutta, het eerste onderdeel van de samyutta nikaya, stelt het geven gelijk aan een gevecht (danan ca yuddhan ca samanam ahu). Men moet de kwade krachten van de hebzucht bestrijden voordat men kan beslissen om iets begeerd en nuttigs voor zichzelf weg te geven.

Iemand die geen geestelijke kracht heeft, vindt het moeilijk om iets op te geven waar hij of zij aan gewend is. Een kleine kwartel kan doodgaan als hij verstrikt raakt in een zwakke klimplant, die nog te sterk is voor een klein vogeltje, terwijl voor een olifant zelfs een zware ijzeren ketting geen sterke band zou zijn. Op dezelfde manier zou een persoon met een zwak karakter het moeilijk vinden om afscheid te nemen van karige bezittingen, terwijl een monarch met een sterk karakter zelfs een heel koninkrijk zou kunnen opgeven als hij eenmaal de giftige aard van de hebzucht begrijpt.

Het is niet alleen gierigheid die het geven verhindert. Liefde en onwetendheid over de oorzaken van kamma en overleving na de dood kunnen eveneens bepalende factoren zijn. Iemand die de morele voordelen van het geven begrijpt zal waakzaam zijn bij het aangrijpen van kansen om deugdzame handelingen te beoefenen.

De Boeddha zei ooit dat als mensen de waarde van het geven van de manier waarop hij dat deed begrepen, ze geen enkele maaltijd zouden eten zonder deze met anderen te delen.

De sutta’s gebruiken verschillende woorden om de kwaliteiten van de gevers te beschrijven: Het zijn mensen met overtuiging (saddha). Ze geloven in de morele en spirituele perfectie van de mens. Ze geloven in de adel van een moreel leven, in de leer van de kamma en in het overleven na de dood. Het zijn geen materialisten. Ze hebben geloof in de Boeddha, de dhamma en de sangha. Ze zijn niet alleen maar schenkers (dayako), maar ook schenkers van een eerste categorie (danapati).

In het commentaar wordt het concept van deze categorie schenkers als volgt uitgelegd: “Hij die zelf geniet van heerlijke dingen, maar aan anderen geeft wat niet lekker is, is een schenker die een slaaf is van de geschenken die hij geeft. Hij die dingen geeft van dezelfde kwaliteit als hij zelf geniet is iemand die als een vriend van het geschenk is. Hij die zichzelf tevreden stelt met wat hij kan krijgen, maar delicatessen aan anderen geeft, is een heer-leverancier, een senior en een meester van de gegeven gaven”.

Wie een open huis voor de behoeftigen onderhoudt, is een waardige schenker (anavatadvaro)- een verfrissende bron (opanabhuto) voor reclusies, brahmanen, berooiden, zwervers en bedelaars, en voert zo verdienstelijke handelingen uit. Zulke mensen zijn geweldig (muttacago) en geïnteresseerd in het delen van hun zegeningen met anderen (danasamvibhagarato).

Zo iemand is een filantroop, die medelijden heeft met het lot van de armen (vadannu).
Zo iemand is openhartig en bereid om te voldoen aan het verzoek van een ander (payatapani).
Zo iemand is het waard om te vragen (yacayogo).

Edele gevers zijn blij “voor, tijdens en na het geven”. Voor het geven zijn ze gelukkig, anticiperend op de mogelijkheid om vrijgevigheid uit te oefenen. Tijdens het geven zijn ze blij om een ander gelukkig te maken. Na het geven zijn ze tevreden dat ze een goede daad hebben verricht.

De Boeddha vergelijkt een persoon die rijkdom verdient en deze met de behoeftigen deelt met iemand die twee ogen heeft, terwijl een persoon die rijkdom verdient maar deze niet deelt vergelijkbaar is met iemand die slechts één oog heeft. Rijke mensen die alleen van hun rijkdom genieten zonder deze te delen, graven hun eigen graf.

Praktisch elk nuttig ding kan als een geschenk worden gegeven. De Pali Canon vermeldt 14 items die geschikt zijn om als dana te worden gegeven. Het zijn: gewaden, aalmoezen, onderdak, medicijnen plus voedsel, drank, stof, voertuigen, slingers, parfum, zalf, bedden, huizen en lampen als benodigdheden voor de zieken.

Het is niet nodig om veel te hebben om vrijgevig te zijn; men geeft wat men kan, afhankelijk van de middelen. Geschenken uit schamele middelen worden als waardevol beschouwd.

Als een persoon een rechtvaardig leven leidt, alleen maar leeft van de verzamelde middelen, geeft van beperkte middelen, maar het beste wat hij kan geven voor zijn familie, afhankelijk van schaarse middelen, is een dergelijke vrijgevigheid meer waard dan duizend opofferingen.

De Boeddha prijst het geven van rijkdom die op rechtvaardige wijze is verdiend. Een huishouder die aalmoezen geeft zal in het hiernamaals geluk hebben. Zelfs als men slechts een klein bedrag geeft met een hart vol geloof, zal men in het hiernamaals geluk hebben.

De vimanavattha van de khuddaka nikaya levert meer voorbeelden. Volgens de Acamadayikavimanavatthu bestonden de aalmoezen uit een kleine rijstkorst, maar omdat deze met toewijding werd gegeven aan een eminente arhant, was de beloning de wedergeboorte in een prachtig hemelse herenhuis.

Tot slot is er dhammadana, die alle andere vormen van geven overstijgt. Door de leer van de dhamma te delen en te verspreiden, helpt men anderen om het pad naar de nibbana te begrijpen en rechtvaardig te volgen. Er is geen enkele vorm van geven (dana) die hoger is.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Achtergronden, Boeddhisme, Geluk, Pali-Canon Tags: dana, goedgeefsheid

Lees ook:

  1. Ujukarin – De lotusbloem en haar wortels: economie en maatschappelijke zorg
  2. Dhamma. Overdenkingen bij een ultieme werkelijkheid – inzicht en zelfrealisatie
  3. Dhamma. Overdenkingen bij een ultieme werkelijkheid – inzicht en zelfrealisatie
  4. De grote schoonmaak van Buddhagosha

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 19 augustus 2022 - 21 augustus 2022
    Retraite weekend | Vreugde van zijn: gelukkig zijn | Live | 19-21 aug
  • 22 augustus 2022 - 26 augustus 2022
    3-daagse boeddha vakantie
  • 26 augustus 2022 - 28 augustus 2022
    Retraite weekend | Liefde en Compassie voor jezelf en anderen | Live| 26-28 aug
  • 29 augustus 2022
    Discovering Buddhism open Class
  • 30 augustus 2022
    Inloopavond Maitreya instituut Amsterdam
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Boekbespreking – Vrije staatkundige stellingen

    Erik Hoogcarspel - 17 augustus 2022

    De “Vrije staatkundige stellingen” ademt de sfeer van de moderniteit, de sfeer die het meest treffend werd verwoord door René Descartes, die 15 jaar daarvoor was overleden. Alles wat werkelijk is, is redelijk en alles wat redelijk is, is werkelijk.

    De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – deel 2

    Kees Moerbeek - 14 augustus 2022

    De belangrijkste taak van de rechtvaardige, ‘wiel-draaiende vorst (de rājā cakkavattī) is het opheffen van armoede, die leidt tot diefstal en ander moreel wangedrag. De manier om criminaliteit te bestrijden is niet wreder straffen en de wet strikter toe te passen, maar mensen een gelegenheid en een perspectief bieden om op een eerlijke manier hun brood te verdienen. Hebben de mensen een acceptabele levensstandaard dan berokkenen zij anderen geen kwaad en zal het land vrede en rust kennen.

    De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – Deel 1

    Kees Moerbeek - 7 augustus 2022

    De auteur signaleert een onontkoombare overgang naar een staatsgrenzen overstijgende vervlechting van belangrijke leefomstandigheden op economisch, cultureel, klimatologisch en technologisch gebied. Het verlies van houvast dat dit veroorzaakt valt samen met het verlies van de bescherming door de verzorgingsstaat. Dit wordt verergerd door de onverschilligheid in leidende politieke en economische kringen ten opzichte van de onzekerheid die de veranderingen oproepen. De weerstand die dit alles opwekt neemt op veel plaatsen onder invloed van populistische en autoritaire bewegingen ‘de vorm aan van een afwijzing van anderen, andersdenkenden en andersverschijnende mensen.’

    Woef hé…een signalering

    Erik Hoogcarspel - 4 augustus 2022

    Georg Luck (1926 – 2013) was hoogleraar aan de Universiteit in Baltimore, Verenigde Staten in de klassieke cultuur en talen. Aan het einde van zijn carrière heeft hij op verzoek van een collega een studie uitgevoerd naar een heel aparte groep van filosofen, de cynici. Het wordt cynicus is afgeleid van “hond”, kynos. Deze “honden” predikten voor het volk en leidden talentvolle leerlingen op.

    De kinderen hebben nu rust nodig. Over ouderverstoting.

    Rob van Boven en Luuk Mur - 2 augustus 2022

    De kinderen waren 5 en 4 jaar toen de moeder vertrok met de kinderen. Ze wilde niet langer als slaaf behandeld worden door haar man. De kinderrechter besliste dat het woonverblijf bij moeder was, er kwam een bezoekregeling met vader en er werd opgelegd dat de ouders mee zouden doen aan ouderbemiddeling. De bemiddeling werd geen succes en ook een tweede en derde poging mislukte. Toen kwam er een melding bij Veilig Thuis door de vrijwillige jeugdhulpverlening.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Grote twijfel, kleine verlichting
    • Het jaar 2022 – dag 230 – jatten
    • Piraterij met het mes tussen de tanden
    • Vat het nu, vat het onmiddellijk
    • Chinees zero-corona-beleid vergroot onrust in Tibet

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens